• 6 listopada 2023
Słowiński Przemysław - Ten Drugi Piłsudskiego

Biografia Bronisława Piłsudskiego – zesłańca, podróżnika i etnografa.

Józef Piłsudski jest postacią znaną każdemu. A kim był Bronisław Piłsudski, starszy o zaledwie 13 miesięcy brat Józefa? Obaj rywalizowali o względy tych samych dziewczyn, obaj zaangażowali się w zorganizowanie spisku na cara Aleksandra III.

Wygnaniec Bronisław Piłsudski badał ginącą kulturę i język Ajnów – rdzennych mieszkańców Sachalinu i Hokkaido. Zamieszkał między nimi, uczył ich czytania i pisania, zasad nowoczesnego rolnictwa, przekonał, że należy solić ryby. Założył rodzinę, żeniąc się z ajnuską kobietą, z którą miał dwoje dzieci. W 1991 roku na Sachalinie wystawiono mu pomnik. Dlaczego nazwano go Królem Ajnów i układano dla niego pieśni? Co takiego musiało się wydarzyć, żeby do pozbawionego wszelkich praw skazańca carski generał słał listy z nagłówkiem „Łaskawy Panie Bronisławie Osipowiczu!”?

Bronisław Piłsudski nie tylko opracował słownik języka Ajnów zawierający przeszło 10 tysięcy słów, nie tylko wykonał ponad 300 unikatowych zdjęć, lecz także zarejestrował mowę i pieśni Ajnów, wykorzystując najnowszy cud ówczesnej techniki – fonograf Edisona. Po prawie stu latach firmie Sony udało się odtworzyć te nagrania.

Niektórzy historycy twierdzą, że dla innych zrobił tyle, ile jego brat dla Polaków. W latach 1906–1914 przebywał w Zakopanem, gdzie zaangażował się w prowadzenie badań nad folklorem Podhala. Wniósł ogromny wkład w rozwój Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego. Magnetycznie przyciągał do siebie innych społeczników i zarażał ich swoją pasją. Marzył o wolnej ojczyźnie. Ostatnie miesiące życia spędził w Paryżu, pracując w Komitecie Narodowym Polskim. Został znaleziony martwy na brzegu Sekwany. Choroba, zabójstwo czy też brat Marszałka sam wyszedł śmierci naprzeciw? Do dziś obracamy się tylko w sferze domysłów… Czyta Konrad Biel.

Czas trwania płyty: MP3 5051